بعد از جراحی پلک چه باید کرد؟ مراقبت های بعد از بلفاروپلاستی
بلفاروپلاستی یکی از مؤثرترین جراحی‌های زیبایی برای رفع پف، پوست اضافه و سنگینی پلک‌هاست. با این حال، موفقیت نهایی عمل فقط به مهارت جراح محدود نمی‌شود؛ آنچه در خانه انجام می‌دهید، یعنی مراقبت بعد از بلفاروپلاستی، تعیین‌کننده سرعت بهبودی و کیفیت نتیجه است. در این راهنما، یک برنامه عملی و دقیق دریافت می‌کنید تا بدانید بعد از جراحی پلک چه باید کرد، چه مواردی را انجام ندهید، چه زمانی به کار و ورزش برگردید و چه علائمی طبیعی یا هشداردهنده هستند.
بعد از جراحی پلک چه باید کرد؟ در یک نگاه
| زمان | مراقبت‌ها | توضیحات |
|---|---|---|
| ۲۴ ساعت اول | استفاده از کمپرس سرد | هر ۱۰–۱۵ دقیقه کمپرس سرد روی چشم‌ها بگذارید (با فاصله گاز استریل) تا ورم و کبودی کاهش یابد. |
| روزهای ۱ تا ۳ | استراحت کافی | سر هنگام خواب بالاتر از بدن باشد (با دو بالش) تا ورم کم شود. |
| داروهای تجویز شده | مصرف آنتی‌بیوتیک، مسکن یا قطره چشمی طبق دستور پزشک. | |
| پرهیز از فعالیت سنگین | از خم شدن، ورزش یا بلند کردن اجسام سنگین خودداری شود. | |
| روزهای ۳ تا ۷ | شست‌وشوی ملایم اطراف چشم | با سرم یا آب جوشیده سرد شده، بدون مالش مستقیم. |
| ادامه کمپرس (در صورت نیاز) | میتوان به‌جای کمپرس سرد از کمپرس گرم سبک برای کاهش کبودی استفاده کرد. | |
| هفته اول تا دوم | کشیدن بخیه | معمولاً بین روز ۵ تا ۷ بخیه‌ها کشیده می‌شوند (در صورت بخیه غیرجذبی). |
| اجتناب از لوازم آرایشی | تا ترمیم کامل زخم‌ها از آرایش چشم استفاده نکنید. | |
| ۲ تا ۴ هفته | پرهیز از آفتاب مستقیم | هنگام بیرون رفتن از عینک آفتابی استفاده کنید. |
| فعالیت‌های عادی | فعالیت‌های روزمره سبک بلامانع است اما ورزش‌های شدید بهتر است بعد از ۴ هفته شروع شوند. | |
| ۴ تا ۶ هفته | بهبود تدریجی کبودی و ورم | ظاهر طبیعی پلک‌ها به‌تدریج برمی‌گردد. |
| مراجعه به پزشک | معاینه تکمیلی و ارزیابی نتیجه جراحی انجام می‌شود. |
24 ساعت اول مراقبت بعد از بلفاروپلاستی
این سه شبانه‌روز اول، طلایی‌ترین بخش دوره نقاهت بلفاروپلاستی است. رعایت چند اصل ساده، شدت ورم و کبودی را به‌طور محسوسی کم می‌کند و راحتی شما را افزایش می‌دهد:
1. سر خود را بالا نگه دارید
در حالت استراحت و خواب، به‌صورت طاق‌باز بخوابید و سر را حدود ۳۰ درجه بالاتر از تنه قرار دهید. این کار با کمک ۲ بالش انجام می‌شود و به خروج مایعات و کاهش ورم کمک می‌کند.
2. از کمپرس سرد و گرم استفاده کنید
در ۲۴–۴۸ ساعت اول بعد از بلفاروپلاستی، بسته سرد تمیز را با لایه نازکی از گاز استریل، هر مرتبه ۱۰–۱۵ دقیقه و با فاصله مناسب استفاده کنید. یخ را هرگز مستقیم روی پوست یا بخیه‌ها نگذارید و در صورت منع پزشک از کمپرس صرف‌نظر کنید.
3. استراحت کنید
از خم شدن، زور زدن، خنده شدید، عطسه و سرفه‌های پرفشار، بلند کردن اجسام سنگین، و هر فعالیتی که فشار خون سر و صورت را بالا می‌برد بپرهیزید. برای عطسه، دهان را باز نگه دارید تا فشار به چشم‌ها منتقل نشود.
4. دارو هایتان را مطابق با دستور پزشک مصرف کنید
مسکن‌های تجویز شده (معمولاً استامینوفن) را طبق نسخه مصرف کنید. از مصرف خودسرانه NSAIDها مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین در روزهای نخست پرهیز کنید مگر پزشک اجازه داده باشد، چون می‌توانند ریسک خونریزی را بالا ببرند. قطره و پمادهای چشمی را دقیق و طبق دستور استفاده کنید.
5. غذای مقوی و آب کافی فراموش نشود
مایعات کافی، منابع پروتئین (ماهی، مرغ، تخم‌مرغ، حبوبات)، و ویتامین C (مرکبات، کیوی، فلفل دلمه‌ای) برای بازسازی بافت ضروری‌اند. نمک و غذاهای آماده را محدود کنید تا ورم تشدید نشود.
مراقبت های هفته اول بعد از بلفاروپلاستی
در این بازه دوم مراقبت بعد از بلفاروپلاستی، درد و ورم معمولاً کاهش می‌یابد اما احتمال حساسیت به نور و خشکی وجود دارد. مطالعه و استفاده محدود از موبایل و لپ‌تاپ بلامانع است؛ هر ۲۰ دقیقه، قانون ۲۰–۲۰–۲۰ را رعایت کنید: ۲۰ ثانیه به فاصله ۶ متر نگاه کنید. از خیره شدن طولانی و نور زیاد صفحه پرهیز کنید و از اشک مصنوعی در صورت نیاز بهره ببرید. در بسیاری از موارد، بخیه‌ها بین روزهای ۸–۵ برداشته می‌شوند. برای جلوگیری از تحریک، ناحیه را نخارانید و دستکاری نکنید.
هفتهٔ دوم تا چهارم: بازگشت به کار و ورزش
در هفته دوم تا چهارم بعد از عمل بلفاروپلاستی، بیشتر افراد می‌توانند به کارهای روزمره و حتی محل کار خود بازگردند، زیرا در این بازه زمانی بخش زیادی از تورم و کبودی برطرف شده و ظاهر چشم‌ها طبیعی‌تر می‌شود. فعالیت‌های سبک مانند پیاده‌روی آرام یا کارهای معمولی خانه معمولاً بدون مشکل قابل انجام هستند.
با این حال، باید همچنان از انجام ورزش‌های سنگین، حرکات پر فشار، وزنه‌برداری یا هر فعالیتی که باعث افزایش ضربان قلب و فشار به چشم‌ها شود خودداری کرد، زیرا این موارد می‌توانند روند ترمیم را مختل کرده و احتمال خونریزی یا باز شدن بخیه‌های داخلی را افزایش دهند. شروع دوباره ورزش‌های سنگین و حرفه‌ای معمولاً پس از پایان هفته چهارم و تنها با تأیید پزشک توصیه می‌شود. یادتان باشد هنوز هم محافظت در برابر نور و ضربه ضروری است. نتیجه نهایی به‌تدریج نمایان می‌شود و صبر لازمه این دوره است.
تغذیه، دارو و مکمل‌ها پس از جراحی پلک
بدن برای ترمیم نیاز به مصالح مناسب دارد. اصول زیر را رعایت کنید:
- پروتئین کافی: به‌منظور سنتز کلاژن و ترمیم زخم.
- ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها: میوه‌ها، سبزیجات رنگی، مغزها و روغن زیتون؛ به کاهش التهاب و بهبود اسکار کمک می‌کنند.
- کاهش نمک: برای کنترل ورم.
- مایعات: هیدراتاسیون مناسب خشکی چشم را کاهش می‌دهد.
- پرهیز از الکل و دخانیات: حداقل تا ۲ هفته؛ جریان خون و ترمیم زخم را مختل می‌کنند.
هر دارویی را فقط طبق نسخه مصرف کنید. اگر به کرم ترمیم‌کننده نیاز دارید، نوع و زمان شروع را از پزشک بپرسید. برای آشنایی با انتخاب محصول مناسب می‌توانید مطلب بهترین کرم ترمیم‌کننده بعد از بلفاروپلاستی را بخوانید.
بهداشت زخم، شستشو و استحمام بعد از جراحی پلک
در ۴۸ ساعت نخست بعد از بلفاروپلاستی از خیس شدن مستقیم محل برش جلوگیری کنید. پس از آن، دوش کوتاه با آب ولرم و فشار ملایم آب اشکالی ندارد؛ از پاشش مستقیم آب روی بخیه‌ها خودداری کنید. برای پاک‌سازی، از گاز استریل آغشته به سرم فیزیولوژیک استفاده کنید و اطراف بخیه‌ها را به‌آرامی تمیز نمایید. دست‌ها را قبل از هر تماس با ناحیه جراحی به‌دقت بشویید.
اگر پزشک پماد آنتی‌بیوتیک یا اشک مصنوعی تجویز کرده، طبق دستور استفاده کنید. نوک قطره یا تیوب پماد با چشم تماس پیدا نکند.
وب سایت mskcc.org درباره استحمام پس از جراحی پلک می‌نویسد: می‌توانید بعد از جراحی هر زمان از گردن به پایین دوش بگیرید. اما تا زمانی که جراح‌تان اجازه نداده، دوش کامل نگیرید. معمولاً این زمان حدود ۵ روز بعد از عمل است. می‌توانید به‌آرامی زیر چشم‌هایتان را با دستمال مرطوب یا یک حوله نرم تمیز کنید. برای شست‌وشوی موها هم می‌توانید از شامپوی خشک استفاده کنید. وقتی مجاز به گرفتن دوش کامل شدید، می‌توانید پلک‌ها را بشویید و موهایتان را با محصولات ملایم مثل شامپوی بچه تمیز کنید.
نحوه خوابیدن بعد از بلفاروپلاستی
حداقل ۷–۱۰ روز بعد از جراحی پلک هنگام خواب، سر را بالاتر نگه دارید و به پشت بخوابید. به پهلو خوابیدن می‌تواند باعث افزایش ورم یک‌طرفه شود. از تماس مستقیم صورت با بالش پرهیز کنید. استفاده از بالش طبی یا تکیه‌گاه گردن کمک‌کننده است.
کمپرس سرد در ۴۸ ساعت اول مفید است. پس از فروکش تورم اولیه (حدود روز سوم به بعد) و صرفاً در صورت تأیید پزشک، می‌توانید کمپرس گرم ملایم را برای بهبود خون‌رسانی و جذب کبودی‌ها به‌کار ببرید.
چه چیزهایی بعد از جراحی پلک ممنوع است؟
- مالیدن یا خاراندن پلک و دستکاری بخیه‌ها.
- آرایش چشم تا زمان مجاز شدن (معمولاً ۱۰–۱۴ روز).
- لنز تماسی در هفته اول (خشکی و تحریک را تشدید می‌کند).
- ورزش سنگین، خم شدن طولانی، و زور زدن (حتی در دفع).
- مصرف خودسرانه داروهای رقیق‌کننده خون در روزهای اول.
- سونا، جکوزی، شنا و بخار داغ تا ۳–۴ هفته.
- قرارگیری طولانی‌مدت در آفتاب و عدم استفاده از عینک آفتابی.
- سیگار و الکل حداقل تا ۲ هفته.
آرایش، لنز و خدمات زیبایی اطراف چشم
معمولاً پس از برداشتن بخیه‌ها و با تأیید پزشک، از روزهای ۱۴–۱۰ می‌توانید آرایش سبک انجام دهید. از محصولات ضدحساسیت و تمیزکننده‌های ملایم استفاده کنید و ابزار آرایش (براش/اسفنج) را کاملاً استریل نگه دارید. اکستنشن مژه، فر دائم مژه، تاتو خط چشم و خدمات مشابه را حداقل ۴–۶ هفته به تعویق بیندازید.
استفاده از لنز تماسی را معمولاً از روز ۷–۱۰ و فقط در صورت کاهش ورم و خشکی و با نظر پزشک آغاز کنید.
نور آفتاب، عینک و ضدآفتاب
پوست تازه ترمیم‌شده در برابر نور بسیار حساس است و احتمال تیره شدن جای برش‌ها با آفتاب بیشتر می‌شود. تا ۶ هفته از نور مستقیم دور بمانید، از عینک آفتابی بزرگ با محافظ UV استفاده کنید و کرم ضدآفتاب مناسب دور چشم به‌کار ببرید. محافظت در برابر باد، گرد و غبار و آلودگی شهری تهران نیز اهمیت دارد.
رانندگی، سفر و پرواز
رانندگی زمانی مجاز است که دید شما پایدار، درد قابل توجه وجود نداشته و داروهای خواب‌آور یا مسکن قوی مصرف نکرده باشید؛ برای بیشتر افراد بین روزهای ۵–۳ این امکان فراهم می‌شود. سفرهای طولانی را به بعد از یک هفته موکول کنید. پرواز در صورت ثبات علائم و تأیید پزشک بلامانع است؛ در پرواز از اشک مصنوعی و عینک استفاده کنید.
علائم هشدار و زمان مراجعه فوری به پزشک
برخی علائم طبیعی‌اند: کشیدگی و احساس فشار در پلک، خشکی یا اشکریزش، تاری خفیف و گذرا، حساسیت به نور، ترشحات اندک و کبودی؛ اینها طی روزها بهبود می‌یابند. اما در موارد زیر فوراً به پزشک اطلاع دهید:
- درد شدید و ناگهانی یا کاهش دید.
- خونریزی فعال یا هماتوم پیشرونده.
- تب بالای ۳۸٫۵ درجه، ترشح چرکی، بوی بد زخم.
- قرمزی منتشر و گرم شدن غیرعادی پوست اطراف زخم.
- تنگی نفس، تهوع شدید یا واکنش آلرژیک به دارو.
ورم، کبودی، خشکی و خارش بعد از جراحی پلک
اوج ورم معمولاً در ۴۸–۷۲ ساعت اول است و سپس فروکش می‌کند. کبودی‌ها طی ۲–۳ هفته محو می‌شوند. برای مدیریت بهتر:
- سر بالا، کمپرس سرد اصولی، محدود کردن نمک، و پیاده‌روی سبک را ادامه دهید.
- برای خشکی چشم از اشک مصنوعی بی‌نگهدارنده طبق دستور پزشک استفاده کنید.
- خارش خفیف نشانه بهبود است؛ هرگز نخارانید و از محصولات ملایم تجویزی بهره ببرید.
- در صورت صلاح پزشک، پس از روز سوم کمپرس گرم ملایم برای حل کبودی مفید است.
بخیه بعد از جراحی پلک
بخیه‌ها معمولاً بین روزهای ۸–۵ برداشته می‌شوند. جای برش‌ها در چین طبیعی پلک پنهان می‌شوند و با مراقبت صحیح کمرنگ‌تر خواهند شد. پزشک ممکن است کرم ترمیم‌کننده مناسب را از زمان خاصی تجویز کند؛ هرگز پیش از اجازه پزشک از کرم‌ها، ماساژ یا چسب‌های غیرضروری استفاده نکنید. ماندگاری نتیجه جراحی، در صورت تکنیک صحیح و مراقبت درست، می‌تواند طولانی‌مدت باشد؛ اما فرایند طبیعی پیری ادامه دارد.
برنامهٔ ۱۴ روزه مراقبت بعد از بلفاروپلاستی
- روز ۱: استراحت مطلق نسبی، سر بالا، کمپرس سرد متناوب، داروها طبق نسخه، پرهیز از خم شدن.
- روز ۲: ادامه کمپرس سرد در صورت توصیه، پیاده‌روی بسیار سبک در خانه، تغذیه پروتئینی و کم‌نمک.
- روز ۳: بررسی با پزشک در صورت نیاز؛ در صورت تأیید، شروع کمپرس گرم بسیار ملایم برای کبودی‌ها.
- روز ۴: استفاده محدود از صفحه‌نمایش با قانون ۲۰–۲۰–۲۰؛ پاک‌سازی ملایم با سرم فیزیولوژیک.
- روز ۵: ارزیابی بخیه‌ها؛ احتمال کشیدن بخیه طبق نظر پزشک؛ پیاده‌روی کمی طولانی‌تر.
- روز ۶: بازگشت تدریجی به کارهای خانه بدون فشار؛ اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین.
- روز ۷: برای اکثر مشاغل اداری بازگشت ممکن است؛ عینک آفتابی و ضدآفتاب فراموش نشود.
- روز ۸: پایش کاهش ورم؛ خوابیدن همچنان با سر بالا؛ اشک مصنوعی در صورت خشکی.
- روز ۹: آغاز آرایش بسیار سبک فقط با تأیید پزشک؛ ابزار آرایشی تمیز باشد.
- روز ۱۰: کاردیو سبک (پیاده‌روی تند، دوچرخه ثابت) با نظر پزشک؛ بدون پریدن و خم شدن شدید.
- روز ۱۱: تمرینات کششی ملایم بدون فشار به سر و صورت.
- روز ۱۲: ادامه تغذیه ترمیم‌محور؛ کاهش نمک؛ هیدراتاسیون کافی.
- روز ۱۳: ارزیابی نیاز به کرم ترمیم‌کننده با پزشک؛ از محصولات مناسب و معتبر استفاده کنید.
- روز ۱۴: اکثر فعالیت‌های روزمره عادی؛ هنوز از ورزش‌های قدرتی و شنا تا هفته سوم اجتناب کنید.
برای دریافت نوبت معاینه یا پرسیدن سؤالات شخصی‌سازی‌شده درباره روند بهبود، همین حالا از طریق صفحه تماس با ما با کلینیک گونه در جردن تهران در ارتباط باشید.
سوالات متداول
1. برای ورم بلفاروپلاستی چه باید کرد؟
برای کاهش ورم بعد از بلفاروپلاستی، در ۴۸ ساعت اول استفاده از کمپرس سرد و قرار دادن سر بالاتر از بدن هنگام استراحت بسیار مؤثر است. پس از آن می‌توانید با مشورت پزشک از کمپرس گرم ملایم، داروهای تجویزشده و پرهیز از فعالیت‌های سنگین کمک بگیرید تا تورم سریع‌تر فروکش کند.
2. بعد از عمل بلفاروپلاستی کی حمام کنیم؟
بعد از بلفاروپلاستی تا ۵ روز اول فقط می‌توانید از گردن به پایین شستشو کنید و نباید آب به ناحیه چشم‌ها برسد. معمولاً پس از ۵ تا ۷ روز و به‌ویژه بعد از کشیدن بخیه‌ها، حمام کامل با آب ولرم و ملایم مجاز است.
3. چند روز بعد از بلفاروپلاستی سرکار بروم؟
مشاغل اداری معمولاً بین روزهای ۷–۵ قابل بازگشت هستند. برای کارهای فیزیکی یا محیط‌های پرخطر ۱۴–۱۰ روز صبر کنید. معیارها: دید پایدار، درد حداقلی، توان مراقبت از زخم و امکان رعایت بهداشت محل کار.
4. چند روز بعد از بلفاروپلاستی ورزش کنم؟
پیاده‌روی سبک از روز دوم؛ کاردیو سبک از روزهای ۱۴–۱۰؛ تمرینات قدرتی، حرکات پرشی، اینورژن یوگا و شنا معمولاً از هفته سوم تا چهارم با نظر پزشک. سونا/جکوزی را تا ۳–۴ هفته به تعویق بیندازید.
5. بعد از عمل بلفاروپلاستی چگونه بخوابیم؟
بعد از بلفاروپلاستی بهتر است هنگام خوابیدن، سر بالاتر از بدن باشد؛ یعنی با استفاده از ۲ بالش یا زاویه حدود ۳۰ درجه بخوابید تا ورم و کبودی کمتر شود. همچنین باید به پشت بخوابید و از خوابیدن به پهلو یا روی شکم پرهیز کنید تا به پلک‌ها فشار وارد نشود.
6. تاری دید بعد از جراحی پلک طبیعی است؟
تاری دید بعد از بلفاروپلاستی خفیف و گذرا به علت پمادها، خشکی یا ورم شایع است و طی روزها بهتر می‌شود. اما اگر تاری دید بعد از بلفا شدید ناگهانی یا همراه درد و کاهش دید بود، فوراً با پزشک تماس بگیرید.
7. چند روز بعد از جراحی پلک میتوان ارایش کرد؟
معمولاً پس از ۱۰–۱۴ روز و با تأیید پزشک میتوان آرایش سبک انجام داد. لنز تماسی را اغلب از روز ۷–۱۰ و در صورت کاهش ورم و خشکی، با نظر پزشک شروع کنید.
8. جای بخیه بلفاروپلاستی کی میره؟
جای بخیه بلفاروپلاستی با مراقبت صحیح معمولاً بسیار نامحسوس می‌شوند. استفاده از کرم‌های ترمیم‌کننده مناسب و محافظت از آفتاب اهمیت دارد. حتماً با پزشک مشورت کنید.
نکته پایانی
بخشی از علائم اولیه مانند ورم، کبودی، خشکی و حتی خارش خفیف طبیعی است. نتیجه نهایی جراحی پلک به‌مرور و طی هفته‌ها تا چند ماه نمایان می‌شود. اگر برای شما هم سواله که بعد از جراحی پلک چه باید کرد؟ باید بدانید که مهم‌ترین کلید موفقیت، صبر و پایبندی دقیق به توصیه‌های پزشک است. برای مطالعه بیشتر درباره دوره نقاهت و ریزجزئیات مراقبتی، مقاله دوران نقاهت جراحی پلک نیز می‌تواند برایتان مفید باشد.
